معاون هنری برنامه های شش ماه آینده تئاتر را تشریح کرد

معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، از اجرای طرح استقرار گروه‌های نمایشی در تهران و شهرستان‌ها، تشکیل شورای حمایت از آثار و.... به عنوان مهم‌ترین فعالیت‌های پیش روی این معاونت در حیطه تئاتر خبر داد.

حمید شاه‌آبادی در گفت‌وگویی با خبرنگار بخش تئاتر خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، با تاکید بر جداسازی عرصه سیاست‌گذاری از عرصه‌ی اجرایی به تشریح برنامه‌های تئاتری در شش ماهه دوم امسال پرداخت.

وی از طرح استقرار گروه‌های نمایشی در تهران و شهرستان‌ها به عنوان یکی از این برنامه‌ها یاد کرد و توضیح داد: اساس طرح استقرار گروه‌های تئاتری ایجاد رابطه بین گروه نمایشی و مخاطب است. البته ظرفیت اجرای این طرح در تهران و شهرستان‌ها متفاوت است. با این حال این طرح در مجموعه تئاتر کشور پیگیری خواهد شد.

معاون هنری درباره‌ی زمان شروع اجرای این طرح در تهران گفت: در تهران از اول مهرماه این طرح اجرا می‌شود. تا به حال 16 مکان برای استقرار گروه‌ها شناسایی شده‌اند و با برخی از این مکان‌ها قرارداد بسته شده است.

شاه آبادی درباره‌ی کلیات اجرای این طرح اضافه کرد: با تغییراتی که در انجمن هنرهای نمایشی استان‌ها شکل گرفته، این انجمن‌ها فعال‌تر از گذشته به کار خود ادامه خواهند داد و با همراهی ادارات کل ارشاد استان‌ها در حد توان‌شان برای استقرار گروه‌های نمایشی سالن تامین خواهند کرد.

به گفته او، در این طرح سالن‌های حرفه‌ای و چند منظوره به عنوان پایگاه فعالیت در اختیار گروه‌ها قرار خواهد گرفت و هر گروه به محض تشکیل، کمک‌هزینه اولیه‌ای را برای شکل‌گیری فعالیت‌هایش دریافت خواهد کرد.

معاون هنری متذکر شد:انتظار ما این است که گروه‌هایی که از این تسهیلات استفاده می‌کنند، سالانه حداقل یک نمایش را به اجرای عمومی بگذارند که هزینه تولید این نمایش جدای از کمک‌هزینه شکل‌گیری گروه، پیش‌بینی شده است و با کمک ادارات کل ارشاد استان‌ها و انجمن هنرهای نمایش تامین خواهد شد.

شاه آبادی درباره‌ی مبلغ کمک هزینه شکل‌گیری گروه‌ها در شهرهای گوناگون توضیح داد: گروه‌هایی که در مراکز استان‌ها فعالیت می‌کنند 5 میلیون تومان کمک هزینه اولیه می‌گیرند که این رقم برای شهرهای دیگر 2 و نیم میلیون تومان و برای شهرهایی با جمعیت زیر 100 هزار نفر، یک میلیون تومان پیش‌بینی شده است. ضمن اینکه در هر استان متناسب با گروه‌هایی که مستقر می‌شوند، بودجه تامین می‌کنیم به عنوان مثال در استان زنجان بودجه‌ای معادل 50 میلیون تومان به این امر اختصاص یافته است.

وی در توضیح چگونگی استقرارگروه‌های نمایشی در تهران به ایسنا گفت: در تهران هشت سالن اصلی به گروه‌های حرفه‌ای اختصاص دارد. 5 سالن مجموعه تئاتر شهر همراه با تماشاخانه سنگلج، تالار هنر و اداره تئاتر در اختیار این گروه‌ها قرار می‌گیرد. این سالن‌ها به طور اختصاصی فقط به اجرای نمایش اختصاص دارند. البته تعداد دیگری از نمایش‌های حرفه‌ای در سالن‌هایی مانند وحدت یا نیاوران که چند منظوره هستند، اجرا خواهند شد.

معاون هنری در این گفت‌وگو از تشکیل شورایی به نام شورای حمایت از آثار خبر و توضیح داد: در شش‌ ماهه دوم سال هم گروه‌های حرفه‌ای تهران و شهرستان‌ها، آثارشان را از طریق اداره کل هنرهای نمایشی، به این شورا ارائه می‌دهند.

او معرفی اعضای این شورا را به اداره کل هنرهای نمایشی واگذار کرد و افزود: اجازه بدهید آقای مسافر خود اعضای این شورا را معرفی کند. هم اعضای شورا مشخص شده و هم سازوکار آن معلوم شده است و جزو اولیه‌ترین برنامه‌هایی است که مدیر اداره کل هنرهای نمایشی به زودی آن را اعلام خواهد کرد.

حمید شاه آبادی یادآور شد: شورا عهده‌دار تصمیم‌گیری برای اجرای گروه‌های حرفه‌ای در مکان‌های تخصصی است. ضمن اینکه میزان حمایت از آثار را هم همین شورا تعیین می‌کند.

معاون هنری از اختصاص 3 میلیارد بودجه برای حمایت از گروه‌های حرفه‌ای تئاتری در سال 89 خبر داد و افزود: این رقم در مقایسه با سال گذشته نیم میلیارد تومان افزایش داشته است. از این رقم که خارج شویم همه گروه‌های حرفه‌ای و نیمه حرفه‌ای اگر بخواهند در دیگر مکان‌های چند منظوره اجرای عمومی بگیرند، اداره کل هنرهای نمایشی به میزان تشخیص‌اش از آن کارها حمایت می‌کند.

او در ادامه با اشاره به تغییر شیوه حمایت مالی از اجرای آثار نمایشی درباره‌ی شیوه جدید حمایت از آثار تصریح کرد: تا به حال کارها را کاملا مورد حمایت قرار می‌دادیم اما در شیوه جدید اجرای عمومی آثاری که خارج از فضاهای تخصصی انجام می‌شود هم می‌تواند مورد حمایت قرار بگیرد.

وی اضافه کرد: انجمن هنرهای نمایشی حامی همه اجراهای عمومی در سراسر کشور است که در این راستا دو محور عمده وجود دارد. اول اینکه این آثار چقدر با سیاست‌های کلی اداره کل مبنی بر توجه به آثار بومی و فرهنگ ایرانی و اسلامی مطابقت داشته باشد و دیگر اینکه چقدر مورد استقبال مخاطبان قرار بگیرد. بنابراین میزان حمایت با میزان فروش بلیت و گیشه هر اثر نسبتی منطقی دارد. در این شیوه به جای پرداخت رقمی معین به یک اثر، بخشی از هزینه آن متناسب با فروش بلیت، تامین خواهد شد.

معاون هنری در پاسخ به این پرسش که با اجرای این طرح، سرنوشت اجرای قرارداد تیپ به کجا می‌رسد، توضیح داد: قرارداد تیپ امری است که صاحب اثر باید با عوامل اجرایی خود داشته باشد. اگر اداره کل هنرهای نمایشی یا انجمن هنرهای نمایشی، سفارش دهنده آن اثر باشند و به عنوان مالک و کارفرما بخواهند با عوامل قرارداد ببندند، طبعا باید بر اساس قرارداد تیپ قرارداد ببندند.

وی ادامه داد: ما برای قرارداد تیپ احترام قائلیم و معتقدیم رقم مندرج در آن رقم واقعی دستمزد هنرمندان منتها در حداقل آن است.اما نقش اداره کل این نیست که مالک صاحب یک اثر باشد یعنی این اداره، کارفرمای یک نمایش نیست بلکه نقش حامی دارد. وقتی هنرمندی اثری را تولید می‌کند می‌تواند از اسپانسرهای دیگر هم استفاده کند. اداره کل هنرهای نمایشی به عنوان حامی گاه صددرصد هزینه‌های تولید یک اثر را تامین می‌کند و گاهی بخشی از آن را. ارزیابی قیمت تمام شده تولید یک تئاتر بر اساس قرارداد تیپ است اما وظیفه اداره کل نیست که تمام این هزینه را تامین کند.

شاه آبادی یکی از اهداف اجرای این طرح را حمایت از گروه‌های بیشتر دانست و تصریح کرد: در حال حاضر گروه‌های بسیاری متقاضی اجرای آثار خود هستند و آثار خوبی هم تولید می‌شود اما با توجه به منابع محدودی که داریم، در این شیوه جدید می‌توانیم از گروه‌های بیشتری حمایت کنیم چرا که بر عهده ماست که به طور منطقی و معقول از اجرای بسیاری آثار حمایت کنیم.

او در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر چگونگی تعریف گروه‌های حرفه‌ای و نیمه حرفه‌ای، متذکر شد: تعریف گروه حرفه‌ای و نیمه حرفه‌ای بر عهده شورای حمایتی است. این شورا که اهل فن در آن حضور دارند درباره‌ی تعریف گروه‌ها و چگونگی استقرارشان تصمیم‌گیری می‌کند. البته اگر اعتراض یا اشتباهی صورت بگیرد، ارتباطی به میزان حمایت از آن گروه ندارد. علاوه بر این اگر گروه‌های نیمه حرفه‌ای، کاری حرفه‌ای تولید کنند، می‌توانند نمایش‌شان را در سالن حرفه‌ای اجرا کنند.

این مدیر هنری درباره‌ی تخصیص امکانات به گروه‌هایی که در سالن‌ها مستقر می‌شوند، گفت: حداقل انتظارمان این است وقتی به گروهی سالنی می‌دهیم، آن سالن دفتر کاری هم داشته باشد. البته ما صاحب سالن نیستیم بلکه انجمن هنرهای نمایشی، طرف قرارداد با سالن‌هاست و بر اساس تفاهمی که دارند سالن‌ها را در اختیار گروه‌ها قرار می‌دهد.

شاه‌آبادی با اشاره به اینکه در هر مکان گروه‌های متفاوتی مستقر می‌شوند، متذکر شد: تلاش می‌کنیم گروه‌ها جا و هویت پیدا کنند. وقتی گروهی چند سالی در جایی مستقر شد با تماشاگرش ارتباط عاطفی پیدا می‌کند.

وی سپس به مشکلات متفاوت استقرار گروه‌ها در تهران و شهرستان‌ها پرداخت و عنوان کرد: در تهران به لحاظ سالن مشکلات بیشتری داریم اما در مراکز استان‌ها مشکلات کمتر است، چرا که دولت نهم در بسیاری از مراکز استان‌ها سالن‌های چند منظوره ساخته و مشکل سالن نداریم بلکه در شهرستان‌ها مشکل بزرگ ما سامان‌دهی گروه‌های تئاتری است که امیدواریم تا پایان سال این مشکل تا حدودی برطرف شود.

وی در بخش دیگری از این گفت‌وگو درباره‌ی روند بررسی و تصویب متون نمایشی که بر اساس طرح و با تمرین‌های درون گروهی، شکل می‌گیرند، اذعان داشت: از مدیرکل جدید خواسته‌ایم در این رابطه کارگروهی تشکیل دهد. فعلا جمع‌بندی نهایی نداریم و روال سابق به همان شکل ادامه دارد. باید به مدیرکل جدید فرصت داد تا تدبیری بیندیشد تا زمانی که سازوکار جدیدی مشخص نشود، رویه قبلی می‌تواند ادامه پیدا کند. سیاست ما این است که در مورد نمایش‌های مبتنی بر متن، اظهار نظر اداره کل منحصر به اجرا نباشد بلکه بدون توجه به اجرا، فرآیند بررسی متن انجام شود ضمن اینکه ما برخورد سلبی نداریم بلکه رویکردمان اصلاحی است و این گونه نیست که اثری کنار گذاشته شود بلکه با تغییرات، بررسی شود.

معاون هنری در ادامه این گفت‌وگو درباره‌ی دستاوردهای سفرهای استانی‌اش با اشاره به انجام 17 سفر استانی بیان کرد: تنها دو مورد از این سفرها به صورت ویژه برای شناسایی امکانات آن استان‌ها بوده و دیگر سفرها به صورت مناسبتی و برای افتتاح یا اختتام موضوع خاصی انجام شد که ضمن حضور در آن رویداد جلسات متفاوتی با هنرمندان و مسوولان استان، استاندار، امام جمعه، مدیرکل صداوسیما و... برگزار شده است که در این جلسات تعهدات مالی هم مطرح شده است.

وی افزود: در این سفرها، گام اول آشنایی بیشتر با دغدغه هنرمندان و مسایل استان است و گام دوم تبیین برنامه‌های جدید معاونت هنری است.

معاون هنری با اشاره به دو سفر ویژه‌اش به استان‌های زنجان و یزد درباره‌ی دستاورد این سفرها تشریح کرد: در سفر زنجان مقدمه تفاهم‌نامه‌ای با انجمن موسیقی این استان انجام شد که بر این اساس قرار است انجمن موسیقی استان با همکاری صداوسیما ضبط یک آلبوم در زمینه موسیقی عاشیقی را انجام دهند. صداوسیمای این استان علاوه بر حمایت مادی نسبت به پخش این موسیقی توجه ویژه‌ای خواهد داشت که امیدواریم این آلبوم جدید پیام‌آور خاطره‌ای خوب و موثر از موسیقی عاشیقی برای مردم زنجان و گامی موثر برای ارائه داشته‌های این استان باشد.

وی در پایان از برگزاری هفته هنری یزد در تهران به عنوان یکی دیگر از فعالیت‌های معاونت هنری در استان‌ها خبر و توضیح داد: در این هفته هنری که نیمه دوم امسال برگزار می‌شود مجموعه‌ای از همه هنرهای یزد به نمایش گذاشته می‌شود. علاوه بر هنرمندان یزدی فراخوانی برای حضور هنرمندان تهران و عموم مردم منتشر می‌شود.