گزارشی از نشست نقد و بررسی نمایش ”زمستان 66”
”محمد یعقوبی”: این نمایش بخشی از تاریخ ایران است
محمد یعقوبی"کارگردان نمایش "زمستان 66" در هفتمین نشست تئاتر امروز با اشاره به باز تولید و اجرای دوباره این نمایش بعد از 14 سال گفت: «در طول این سالها نمایشنامه را بسیار بازنویسی کردم چون معتقدم "زمستان 66"نباید فراموش شود زیرا این اثر بخشی از تاریخ کشور ماست.»
به گزارش روابط عمومی مجموعه تئاتر شهر از فرهنگسرای رسانه نشست نقد و بررسی نمایش "زمستان 66" با حضور "محمد یعقوبی" کارگردان، رویا افشار، آیدا کیخائی و باران کوثری بازیگران این نمایش در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.
رامتین شهبازی از منتقدان و کارشناسان تئاتر که اجرای این نشست را برعهده داشت، درباره ویژگیهای نسل نمایشنامهنویسانی چون محمد یعقوبی سخن گفت و با اشاره به نگاه خاص این نسل به مسائل اطرافش، روایتگری را مختص این نسل خواند.
وی دلیل پرتماشاگر بودن این نمایش را نزدیکی نگاه کارگردان به مخاطبان خواند و بیان داشت: «در این نمایش نگاه کارگردان به نگاه مخاطب بسیار نزدیک است و این امر باعث پرطرفدار شدن نمایش شده است.»
در ادامه این نشست یعقوبی درباره بازتولید و اجرای مجدد نمایش نیز اظهار داشت: «سال گذشته در مصاحبه با مطبوعات عنوان کردم که بازتولید یکی از سه نمایش "خشکسالی و دروغ"، "یک دقیقه سکوت" و "نوشتن در تاریکی" را خواهم داشت و قصدم این بود که نمایش "کارامازوف" را نیز اجرا کنم. در جلسهای که با مدیر وقت داشتیم از من خواسته شد یک نمایش ایرانی و البته نمایشی از خودم را اجرا کنم و من بحث اجرای بازتولید را مطرح کردم.»
وی ادامه داد: «تئاتر شهر به عنوان مهمترین مجموعه تئاتری هیچ بازتولیدی نداشت، تصمیم گرفتم نمایش "زمستان 66" را بار دیگر اجرا کنم و از این اتفاق نیز خوشحال بودم چرا که با این نمایش در دهه 70 شناخته شدم و آغاز کارم اجرای این نمایش بود.»
این کارگردان درباره نگارش نمایش و بازتولید آن اذعان کرد: «در طول نگارش این نمایشنامه بود که متوجه شدم، اثر نمایشی زمانی نوشته میشود که فرم داشته باشد. زمستان 66 را در سال 1366 تجربه کرده بودم و در سال 75 نگاشتم و برایم بسیار تعیین کننده بود.»
یعقوبی در مقایسه اجرای این نمایش با اجرای دهه 70 نیز گفت: «در اجرای آن زمان کار به صورت تک پردهای روی صحنه رفت اما در حال حاضر پنج صحنه وجود دارد که هر کدام برای خود اسمی دارند. این نمایش را بارها بازنویسی کردم، حتی زمانی که به تله تئاتر تبدیل شد. معتقدم زمستان 66 نباید فراموش میشد و رویداد نمایشنامه بخشی از نمایش و بخشی از تاریخ ماست.»
این کارگردان در پاسخ به این سئوال که در طول نمایش چرا ساعت شخصیت بابک مدام 9:25 دقیقه را نشان میداد، گفت: «در آن دوران که این نمایشنامه را می نوشتم این کار نوعی عشوه نویسندگی بود اما در این سالها با بازنویسی کار این بخش را حذف نکردم؛ چرا که در آن بحبوحه جنگ و این که آدمها نمیدانستند زنده میمانند یا خیر؛ ساعت معنایی نداشت و خوابیده بود.»
وی درباره بازی باران کوثری نیز گفت: «در دهه هفتاد نقش باران کوثری را "پوپک گلدره" بازی میکرد، یک بازی فوقالعاده که من نگران بودم کوثری به واسطه چهره سینمایی نتواند نقش را بازی کند.اما وی از عهده کار برآمد و من راضی هستم.»
[:sotitr1:]وی درباره وجود رگههای طنز در بازی بازیگران و دیالوگها نیز بیان داشت: «همیشه نمایشنامههای من رگههای طنز دارند و لحظات تراژیک و طنز در نمایشهایم دیده میشود.»
کارگردان نمایش "خشکسالی و دروغ" در این نشست تصریح کرد: «در آن دوران کسانی بودند که از جنگ میترسیدند و من درباره آنها این نمایش را ساختم نه درباره شجاعت آدمها دربرابر جنگ، ترس از جنگ یک واقعیت است.»
در ادامه این نشست نیز "رویا افشار" درباره ویژگی نقش خود گفت: «بسیار خوشحالم که این امکان به وجود آمد تا در نمایش محمد یعقوبی بازی کنم. همیشه کارهای وی را دنبال کردهام. یعقوبی یک هنرمند مولف است، با زمانه خود پیش میرود و تفکر خود را در نمایشنامه ثبت میکند. این روزها هنرمند مولف کمتر دیده میشود.»
وی در ادامه افزود: «در طول کار از وی شناخت پیدا کردم، وی بازیگران را آزاد میگذارد و بعد از آن که بازیگران آن چه را داشتند، عرضه میکنند، وی به عنوان کارگردان آن را پالایش میکند و ما در تمرینات گروهی به اجرایی که می بینید، رسیدهایم. یعقوبی ناظم خطکش به دست نیست، بلکه کارگردانی است که در گروهش احساس زنده بودن میکنید. وی توانایی این را دارد که نظرات مختلف را به یک فکر واحد تبدیل کند.»
بازیگر مجموعه تلویزیونی «آینه» درباره تجربهاش از جنگ و تاثیر آن در ایفای نقش خود اظهار داشت: «من نیز در دوران جنگ کسی نبودم که ترس را نشان بدهم، هر اندازه هم که میترسیدم. به عنوان بازیگر نقش مادر را باور کردم و برای یک بازیگر این امر بسیار مهم است.»
"باران کوثری" که در این نمایش به ایفای یک نقش کوتاه پرداخته است، در این خصوص گفت: «به دنبال فرصتی بودم که در نمایش محمد یعقوبی بازی کنم و از این که نتوانم از عهده آن برآیم، میترسیدم. بازی خوب مرحوم پوپک گلدره نیز این اضطراب را بیشتر کرد تا جایی که بعد از چند تمرین تصمیم گرفتم اگر از عهده نقش برنیامدم از گروه عذرخواهی کنم.»
وی در ادامه این نشست اظهار داشت: «آقای یعقوبی به عنوان کارگردان مسیر را به خوبی به من نشان داد و اجازه داد تا به این نقش برسم. من جنگ را تجربه نکردم اما این نقش مرا به یاد مادرم میاندازد که در آن سالها باردار بود و جنگ بر او استرسهای زیادی وارد کرد.»
"آیدا کیخائی" از دیگر بازیگران "زمستان 66" با اشاره به نقش خود گفت: «دوران جنگ را احساس نکردم اما در اجرای اول نمایش، این جنگ را به خوبی حس کردم و با دیدن آن، ارتباط خیلی خوبی برقرار کردم و متن بر من تاثیر زیادی گذاشت. آنچنان که زندگی تئاتریام به دو بخش تقسیم شد.»
وی همچنین درباره کارگردان نمایش گفت: «یعقوبی به عنوان کارگردان بازیگر را آزاد میگذارد تا از تمام توانمندیهایش استفاده کند و بعد وی را راهنمایی کرده و زوائد را کنار زده و تواناییها را رشد میدهد.»
در پایان این نشست مسئولان فرهنگسرا از عوامل گروه نمایش "زمستان 66" تقدیر کردند.