یادداشت سیاوش بهادریراد کارگردان «محفل بیعاری»
نوبت فکر کردن ماست
سیاوش بهادری راد کارگردان «محفل بیعاری» همزمان با اجرای این اثر نمایشی در تالار سایه مجموعه تئاتر شهر یادداشتی را منتشر کرد.
به گزارش روابط عمومی مجموعه تئاتر شهر در یادداشت بهادری راد آمده است :
فرمهای گوناگون در هنر تئاتر هریک در زمان خاصى و بر اساس رشد آگاهى هنرى هنرمندان، مخاطبان هنر جوامع و درواقع اقتضاى زمانه خود شکلگرفته و آثار تئاتر با آن شاکله براى تماشاچیان معرفى میشوند. درباره هنر جدید، پست دراماتیک و پیشرو و اقتضاى آنهم طبیعتاً شرایط به همین شکل بوده است.
ذهن جمعى تئاتر پس از تجربه فرمهای مختلف و آرایهها و تکنیکهای متنوع به سمت نوعى از بیقانونی، بدویت و کار با ناخودآگاه سوق دادهشده است. البته این موضوع اغلب براى فرار از کلیشهها و سود جستن از افکار والاتر شکلگرفته تا هنرمند براى ایجاد فضاى دلخواهش از هرگونه بند تکنیکى رها باشد؛ اما همانطور که گفته شد آنچه لازمه اصلى شکل جدید هنر است تفکر، تمرکز و شرایط آماده ذهنى هنرمند و مخاطب براى انجام گامهای جدید است.
در هنر جدید نشانههای آشنا کمتر دیده میشود و آنچه وجود دارد یا در طول نمایش بین مخاطب و اثر قرار گذاشته میشود و یا با ناخودآگاه ذهن سروکار دارد؛ اما برخورد با ناخودآگاه و یا ایجاد قراردادهاى جدید نه لزوماً نیاز به ذهن فرهیخته -که اگر باشد چهبهتر- بلکه نیاز به ذهن آماده دریافت و متمرکز دارد. ذهن آماده خاصیت ذخیرهسازی، پازل چینى اتفاقات ذخیرهشده، رجوع بهجای جاى نمایش براى از دست ندادن رشته تسبیح پیوند بارزهها و دریافت نشانهها را دارد.
«محفل بیعاری» نیز سعى دارد تا با به میان کشیدن و سود جستن از این سیستم با تماشاچى ارتباط برقرار کند و بر ذهن آماده دریافت مخاطب اثر بگذارد. گرچه درجاهای زیادى مثل انتهاى کار سعى مضاعف بر به خط سیر نمایش برگرداندن اذهان پرنده و نامتمرکز دارد اما درنهایت اثرى با این ریختار نیازمند تمرکز مخاطب و آمادگى براى دریافت است.
گرچه «محفل بیعاری» داستانى دور از ذهن نیست و تماماً در مدار داستانى مستند تاریخى که ما از کودکى مدام شنیدهایم حرکت میکند ولى بازهم چه در این سبک و سیاق و چه در هر ساحت دیگرى از فرمهای تئاترى -مثلاً حتى یک روایت کمدى ساده- مبرهن است که تماشاچى باید با گیرندههای بانشاط و آماده به سالن تئاتر قدم بگذارد تا بتواند از حظ کامل هنرى بهرهمند شود وگرنه دریافتهایش بهصورت تکهتکه خواهد بود و نمیتواند جزءبهجزء مسائل را کنار هم بچیند و دریافت کامل از هرگونه نمایشى داشته باشد.